مقدمه
از میان تمام کشورهای تولیدکننده قهوه، اتیوپی یکی از جذاب‌ترین‌هاست. این جذابیت تنها به خاطر قهوه‌های خاص و شگفت‌انگیزی که تولید می‌کند نیست، بلکه به خاطر رمز و رازی است که پیرامون تولید قهوه در این کشور وجود دارد. قهوه‌های معطر و میوه‌ای اتیوپی بسیاری از حرفه‌ای‌های قهوه را با تنوع طعم‌های قهوه آشنا کرده است.
اگرچه نمی‌توان با قطعیت گفت، اما معمولاً اتیوپی به‌عنوان زادگاه قهوه شناخته می‌شود. احتمالاً قهوه عربیکا برای نخستین بار در جنوب سودان ظاهر شده، اما شکوفایی آن با ورود به اتیوپی آغاز شد. در اتیوپی بود که قهوه برای نخستین بار توسط انسان مصرف شد؛ قهوه ابتدا به‌عنوان میوه مصرف می‌شد و مدتی طول کشید تا به عنوان نوشیدنی استفاده شود. یمن نخستین کشوری بود که قهوه را به‌عنوان محصول کشاورزی کشت کرد، اما قهوه در طبیعت اتیوپی به صورت خودرو از مدت‌ها پیش از آن برداشت شده بود.
تاریخچه قهوه در اتیوپی
پیدایش و رشد قهوه
احتمالاً قهوه برای نخستین بار در قرن ۱۷ از اتیوپی به دیگر نقاط صادر شده است. علاقه تاجران اروپایی به خرید قهوه از اتیوپی به سرعت کاهش یافت، زیرا مزارع قهوه در یمن، جاوا و در نهایت آمریکا سر برآوردند. در آن زمان، تولید قهوه در اتیوپی عمدتاً از برداشت درختان قهوه وحشی در نواحی کافا و بونو بود. کاشت قهوه در مزارع مدت‌ها بعد رواج یافت.
ورود قهوه به سایر نقاط
با گسترش تجارت، قهوه از اتیوپی به سایر نقاط جهان صادر شد و به‌تدریج به یکی از محبوب‌ترین نوشیدنی‌های جهان تبدیل گردید.
رونق تجارت قهوه
علاقه به قهوه اتیوپی در اوایل قرن نوزدهم و هنگامی که گزارشی از صادرات حجم زیادی قهوه از انریا، منطقه‌ای در اتیوپی امروزی منتشر شد، دوباره رونق گرفت. در آن زمان، دو درجه رایج از قهوه اتیوپی وجود داشت: هاراری (کاشته شده در اطراف شهر حَرَر) و آبیسینیا (رشد یافته در طبیعت وحشی در بقیه کشور). به همین دلیل، حَرَر به کیفیت بالا شهرت طولانی‌مدتی دارد (هرچند همیشه به آن دست نمی‌یابد).
سیستم‌های تولید قهوه در اتیوپی
قهوه‌های جنگلی
این قهوه‌ها از درختان قهوه وحشی که عمدتاً در جنوب‌غربی کشور رشد می‌کنند، به دست می‌آیند. این درختان معمولاً در کنار گیاهان سایه‌افکن طبیعی رشد می‌کنند و خود نیز ترکیبی از انواع مختلف گیاه قهوه هستند. بهره‌وری این درختان در مقایسه با درختان کشت‌شده به‌طور محسوسی پایین‌تر است.
تولید و مصرف قهوه در اتیوپی نوعی مراسم آیینی مخصوص دارد
قهوه‌های باغی
این قهوه‌ها از درختانی به‌دست می‌آیند که معمولاً در اطراف خانه‌ها یا سایر مکان‌های سکونت انسان کاشته می‌شوند. در نوع کشت سایه طبیعی کمتری وجود دارد و مدیریت درختان سایه‌افکن، از جمله هرس منظم برای جلوگیری از ایجاد سایه بیش از حد، بیشتر است. بسیاری از تولیدکنندگان از کود برای گیاهان خود استفاده می‌کنند. این نوع قهوه بخش عمده‌ای از تولیدات اتیوپی را تشکیل می‌دهد.
قهوه‌های مزرعه‌ای
این قهوه‌ها از درختان قهوه‌ای که به‌صورت فشرده در مزارع بزرگ کشت می‌شوند، به دست می‌آیند. در اینجا از روش‌های استاندارد کشاورزی مانند هرس، مالچ‌پاشی، استفاده از کودها و انتخاب گونه‌های مقاوم به بیماری استفاده می‌شود.
علاقه به قهوه اتیوپی
انواع قهوه اتیوپی
در اوایل قرن نوزدهم، دو درجه رایج از قهوه اتیوپی وجود داشت: هاراری (کاشته شده در اطراف شهر حَرَر) و آبیسینیا (رشد یافته در طبیعت وحشی در بقیه کشور).
مناطق مهم تولید قهوه
شهرهای سیداما، هرار و یرگاشفه به دلیل تولید قهوه‌های با کیفیت بالا شهرت دارند و نقش مهمی در تجارت قهوه اتیوپی ایفا می‌کنند. برای آشنایی بیشتر با این مناطق، مقاله مناطق کشت قهوه در ایتوپی کافی سرچ را بخوانید.
مناطق تحت کشت قهوه در اتیوپی
تغییرات در صنعت قهوه اتیوپی
سیستم درجه‌بندی جدید
دهه ۱۹۵۰ شاهد افزایش ساختار در صنعت قهوه اتیوپی بود و سیستم درجه‌بندی جدیدی معرفی شد. در سال ۱۹۵۷، هیئت ملی قهوه اتیوپی تشکیل شد. اما سقوط امپراتور هایله سلاسی در دهه ۱۹۷۰ منجر به تغییرات اجتناب ناپذیری شد.
تشکیل هیئت ملی قهوه
هیئت ملی قهوه اتیوپی با هدف ارتقاء کیفیت و استانداردهای تولید قهوه در این کشور تشکیل شد و نقش مهمی در بهبود وضعیت صنعت قهوه ایفا کرد.
تأثیرات کودتای دهه ۱۹۷۰
این انقلاب نه یک قیام دهقانی، بلکه کودتایی از سوی طبقه نخبگان بود که از قحطی و درگیری‌ها خسته شده بودند. نظامیان با ایدئولوژی‌های سوسیالیستی قدرت را به دست گرفتند. تا آن زمان، کشور به نوعی به سیستم فئودالی نزدیک بود. یکی از ایده‌های انقلابیون، توزیع مجدد زمین بود و دولت در این راستا به سرعت به ملی کردن زمین‌ها پرداخت.
قهوه اتیوپی در دوران معاصر
گام نهادن به سمت دموکراسی
در سال ۱۹۹۱، جبهه دموکراتیک انقلابی مردمی اتیوپی دولت نظامی را سرنگون کرد. این اقدام آغازگر روند لیبرال‌سازی و حرکت کشور به سوی دموکراسی بود. بازارهای بین‌المللی به روی اتیوپی باز شد، اما همین مسئله باعث نوسانات قیمت بازار هم بود. کشاورزان قهوه در اتیوپی با نوسانات بزرگ و غیرقابل کنترل قیمت‌ها روبه‌رو شدند. این موضوع منجر به شکل‌گیری تعاونی‌هایی شد که به اعضای خود حمایت‌هایی مانند تأمین مالی، اطلاعات بازار و حمل‌ونقل ارائه می‌دهند.
تشکیل تعاونی‌های قهوه
تعاونی‌های قهوه در اتیوپی نقش مهمی در حمایت از کشاورزان و افزایش بهره‌وری و کیفیت تولید ایفا می‌کنند.
دسته بندی دستی دانه‌های قهوه در اتیپوپی
تأسیس بورس کالاهای اتیوپی (ECX)
بزرگترین تغییر در تجارت قهوه اتیوپی در سال‌های اخیر، و همچنین یکی از نگرانی‌های عمده خریداران قهوه‌های تخصصی، معرفی بورس کالاهای اتیوپی (ECX) در سال ۲۰۰۸ بود. بورس کالاهای اتیوپی با هدف ایجاد یک سیستم تجاری کارآمد که از منافع فروشندگان و خریداران به طور همزمان محافظت کند، برای کالاهای مختلف در اتیوپی تأسیس شد.
قابلیت پیگیری قهوه‌های اتیوپی
شفافیت و پیگیری
پیدا کردن قهوه‌های اتیوپی از یک مزرعه خاص هرچند که نسبتاً نادر اما ممکن است. قابلیت پیگیری معمولا به یک تعاونی خاص بازمی‌گردد.
تعاونی‌های قهوه
با این حال، ممکن است یک رُست‌کننده قهوه به سادگی قهوه‌ای را خریداری کرده باشد که از طریق بورس کالاهای اتیوپی (ECX) به دستش رسیده و با وجود عدم شفافیت ساختار بورس، همچنان مشخص باشد از کدام مزرعه برداشت شده.
پروفایل طعم قهوه‌های اتیوپی
تنوع طعم‌ها
طعم‌های قهوه‌های اتیوپی بسیار متنوع هستند؛ از طعم‌های مرکبات، غالباً برگاموت، و گل‌ها گرفته تا طعم‌های میوه‌های قندی یا حتی میوه‌های گرمسیری.
بهترین قهوه‌های شسته شده
بهترین قهوه‌های شسته شده دارای طعم‌هایی فوق‌العاده پیچیده و خوشمزه هستند.
بهترین قهوه‌های فرآوری شده به روش طبیعی
بهترین قهوه‌های فرآوری شده به روش طبیعی می‌توانند به‌شدت میوه‌ای و به‌طور دل‌انگیزی خاص باشند.
خلاصه و نتیجه‌گیری
قهوه اتیوپی با تاریخچه‌ای غنی و طعمی متنوع، همچنان یکی از محبوب‌ترین و جذاب‌ترین قهوه‌های جهان باقی مانده است. از سیستم‌های تولید سنتی تا نوآوری‌های معاصر، این کشور به پیشرفت و توسعه صنعت قهوه خود ادامه می‌دهد.
سوالات متداول درباره قهوه اتیوپی
قهوه اتیوپی چه ویژگی‌هایی دارد؟
قهوه اتیوپی با طعم‌های متنوع و معطر خود شناخته می‌شود و معمولاً دارای نت‌های میوه‌ای و گل‌دار است.
قهوه‌های شسته شده و فرآوری شده به روش طبیعی چه تفاوتی دارند؟
قهوه‌های شسته شده معمولاً دارای طعم‌های پیچیده‌تر و تمیزتر هستند، در حالی که قهوه‌های فرآوری شده به روش طبیعی دارای طعم‌های میوه‌ای و شیرین‌تری هستند.
تعاونی‌های قهوه در اتیوپی چه نقشی دارند؟
تعاونی‌های قهوه در اتیوپی نقش مهمی در حمایت از کشاورزان، افزایش بهره‌وری و کیفیت تولید دارند و به کشاورزان کمک می‌کنند تا به بازارهای بین‌المللی دسترسی پیدا کنند.
بورس کالاهای اتیوپی (ECX) چه تأثیری بر صنعت قهوه داشته است؟
بورس کالاهای اتیوپی با هدف ایجاد یک سیستم تجاری کارآمد برای کالاهای مختلف، از جمله قهوه، تأسیس شده است و به بهبود شفافیت و کارایی بازار کمک کرده است.
منبع:
این مقاله با بهره گیری از مطالب کتاب زیر و با دخل و تصرف اندک تهیه شده است:
World Atlas Of Coffee: from Beans to brewing
کلید واژه‌ها: کشورهای تولید کننده مناطق کاشت
پیام‌ها
نخستین پیام را شما بنویسید.